Sterdeiñ

Mont c’hoazh ganit d’ar broioù pell,
D’an touadennoù disoñjet ;
Ur wezh ouzhpenn, ober ur sell
Ouzh un dazont bet dilezet ;

N’eo ket bevañ en tremenet,
Pa ouzan mat ez eo echu
An amzer gent, ar pezh zo bet
Stered lugernus em noz du ;

Ha stered all bet dibaoe,
Treset ganto steredegoù :
Stergoumoulennoù ma buhez
A chom c’hoazh dister o sterioù

Pa n’on na barzh na steredour
(evit gwir, steredoniour) :
Stergann en noz, asked en dour
N’int nemet skleur er melezour ;

Ha daoust dezho bezañ skedus,
Pellennoù tan er yenijenn,
Emaint ken pell, diziraezus,
Ken n’hellont tommañ glizienn
Ma c’halon noazh, he c’hridienn :
Digenvezded an hinienn

Badumeg adarre

A-wechoù (alies), ez an skuizh gant spered a-gozh lod tud a-fed yezh. Diwar se ‘m eus bet komzet dija, hag a-fed reizhskrivañ dreist-holl, met ouzhpenn da se a zo. N’ouzon ket perak e fell da lod chom gennet en un amzer dremenet faltazius a vefe bet ken dispar ha ken glann hervezo, pa ‘z eo peurfall ha direizh kement-tra a zo deuet en 40 vloaz tremenet. Ne gomzin ket amañ eus an daou pe dri skritur nevez am eus bet gwelet c’hoazh nevez zo, lod tud a zo trellatet penn-da-benn ha n’o deus ket komprenet c’hoazh ne oa ket ar skritur ar yezh met ur c’hod d’he skeudenniñ, tra ken. Ur brezhoneg mat n’eo ket gwelloc’h pe falloc’h hervez ar skritur, an hevelep yezh eo. Ma, trawalc’h gant se.

Aet on skuizh gant azeuliñ ar re gozh hag ar gouerien. Netra fall ganto, hañ, n’eo ket an afer tamm ebet, met perak o lakaat da ziazez yezhoniel ? Da ziazez an distagañ ? Piv a ra se ? Peseurt yezh a vez oc’h azeuliñ hec’h implijerien a-us da 60 vloaz hepken, hag ober fae war ar re all ?

Daoust ha galleg peizanted kozh ar Berry a vez desket d’an estrenien pe d’ar vugale ? Saozneg mengleuzerien Kembre ho peus bet desket er skol ? Alamaneg tud-kozh Bavaria ?

Ne vez ket ! Ur yezh keidennek a vez desket, ur c’hronolekt etre, ur standard bennak a zo boutin d’an holl, kentoc’h eget badumek unan pe unan all. Ma soñj d’an dud ez eus a-walc’h a vrezhonegerien da zerc’hel bev kement parlant lec’hel… Traoù brav a zo e-pep-lec’h, troioù lavar, troiennoù, un displegadur dibar marteze, sur, met traoù a zo bet en o raok, ha traoù a ranko dont d’o lerc’h.

Ha ya, gouzout a ran n’eo ket ar brezhoneg ur yezh evel ar re all, un troc’h a zo bet, ur c’holl spontus, ha gant ar re gozh emañ chomet traoù n’int ket bet treuzkaset. Met an distagadur, ar pouez-mouezh, tudoù ! Selaouit eus galleg ar bloavezhioù 50, daoust hag e-giz-se e komzer c’hoazh ? Piv ac’hanoc’h a ruilh an r-où e galleg ? Pa glevan ur brezhoneger yaouank o treveziñ (fall !) pouez-mouezh unan kozh em ro c’hoant d’e vazhata. Rak ret anzav eo anat peurliesañ n’eo nemet ur peuztreveziñ a vez graet, gant fazioù pouez-mouezh spontus ouzhpenn-se, seul euzhusoc’h ma’z eo teir gwech kreñvoc’h ganto eget gant darn vuiañ an dud…

Tu zo da studiañ ur yezh lec’hel, yezh ur c’hornad, un tiegezh, un hinienn, met he lakaat da C’hraal ? Da skeudenn beurvat ur yezh beurbadel, da virout digemm betek Deiz ar Varn ?

Komzomp ur yezh vev, kentoc’h eget unan a fellfe da lod derc’hel en ur mirdi, er stad ma oa pa ‘z eo bet graet e vramm diwezhañ gant skrivagner-mañ skrivagner. Aze emañ an dañjer, kaout aon da gas an traoù war-raok e gwirionez. Tu a zo d’en em soñjal war penaos o c’has war-raok, penaos e c’hell ar yezh kemm, met arabat he derc’hel ‘mod-kozh kousto pe gousto war zigarez e vez komzet ‘giz-se gant ho mamm-gozh, alato !

Brav, tad-kozh, met gant ar prevezioù e rin…

Charlie

N’eus ket bet kaoz kalz eus Charlie ganin amañ, ha ne soñj ket din em befe tra pe dra a dalvoudegezh da ouzhpennañ, e gwirionez. Mantret on bet gant ar pezh zo c’hoarvezhet, mantret e vefe tud sot pe bet trellet ha trellatet a-walc’h evit soñjal lazhañ tud war zigarez int bet feuket. Mantret on e vefe graet eus ur relijion un digarez da vezañ feuls. Sur on, e gwirionez, n’eo nemet un digarez. Lod tud a zo feuls, hag abeg a gavint, siwazh, da vezañ feuls. Mantret on bet ivez gant an tagoù e brezhoneg a zo bet skrivet war ur voskeen war-sevel ‘kostez Roazhon, o c’houlenn groñs hag e brezhoneg fall ra vefe kaset an arabed kuit a Vreizh. Mantrus, evel a lavaren. Daoust ha ken diaes se eo doujañ an eil d’egile pe d’eben ?

D’am soñj en eus kement hini bet tro d’en em soñjal, ha da vezañ e kañv, ha n’em eus netra gwall fin da ouzhpennañ, siwazh.

Met un dra memestra, “Je suis Charlie“. Ul lugan dreist a-walc’h, aes da implij, aes da lavar, da adimplij hag all. Berr hag efedus, n’eo ket souezh e gwirionez e vefe bet krouet gant un den arbennik war ar marketing (marc’hadiñ? da ziforc’hañ gant marc’hatañ ?). Koulskoude, n’eo ket bet ken aes-se d’ar brezhonegva ober e soñj war an droidigezh. En holl yezhoù a ya en-dro evel ar galleg -rener, verb, renadenn- eo aes a-walc’h treiñ al lugan : I am Charlie, Yo soy Charlie, Ich bin Charlie, Som Charlie ha me oar.

Met e brezhoneg, neuze? A-bep seurt a zo bet graet : Me zo Charlie, Me eo Charlie, Charlie on, pe zoken Charlie zo ac’hanon… Daou dra a zo. Diouzh un tu, ober gant brezhoneg reizh (memestra…), diouzh an tu all, emichañs, klask doujañ d’ar c’hinnig orin, d’ar c’hraferezh. Ha d’am soñj, amañ, ne oa ket aes ober an daou, hep cheñch ar mennozh d’an nebeutañ.

Desket e vo d’an neb a grogo gant ar brezhoneg emañ ouesk an ereadurezh anezhañ, hag e kaver gwelloc’h peurvuiañ lakaat ar c’heloù nevez e penn ar frazenn, pe ar pep pouezusañ. Hag evidon-me, ne oa ket “Je” ar pep pouezusañ e galleg. N’eo ket e vefen ME Charlie a zo pouezus, met ar fed e vefen CHARLIE. Charlie a zo da vezañ lakaet en a-raok, ket me ma-unan, a-hend all en em saver c’hoazh war un enebadur : Me zo Charlie, ha ket ar re all. Gellout a rafer gwelout Charlie evel un anv-gwan, ha peuliesañ e vefe lakaet kement se da gentañ. Daoust ha lavarout a rafed ‘Me zo bras’ pe ‘bras on’, d’en em zeskrivañ ? War-bouez ma ‘z oc’h o respont d’ar goulenn eeun ‘piv zo bras’ e seblant anat din lakaat an anv gwan er penn kentañ. Emaoc’h c’hwi o komz, daoust ha ezhom hoc’h eus d’en em lakaat en a-raok c’hoazh?

Ma, d’am soñj e oa Charlie da lakaat war wel. Evidon me, evel-just, rak gellout a reer kompren al lugan e meur a stêr, met e galleg, gant ar c’hoant pouezañ war Je e vefe bet lakaet C’est moi Charlie, pe Charlie, c’est moi, sur a-walc’h, ar pezh a zo troidigezh rik Me eo Charlie, am eus bet gwelet skritellet.

Graet ‘m befe gant Charlie on, marteze, peogwir eo an eeunañ, ar bravañ, hag an tostañ hervezon eus ar stêr orin. Met dont a ra neuze kudenn ar c’hinnig. En holl yezhoù all emañ al lodenn rener/verb a-raok Charlie, evel ur rakskrid. E brezhoneg en em gavfe ar verb e unan. Kollet ivez an tri ger. Gwall zisheñvel. Gant Charlie on-me hor befe adkavet an tri ger, daoust d’an urzh bezañ eilpennet… Bez on Charlie, marteze, a vefe bet ar gwellañ. N’eo ket ar stumm anatañ e brezhoneg, met d’an nebeutañ e pouez war ar bezañ, ha ket an hinienn, ha derc’hel a ra d’an urzh orin, d’ar garta c’hrafek ma fell deoc’h.

Bez on Charlie, neuze, ha bez omp holl, emichañs. Bezomp holl, a hetan (soutil, neketa?).

En diwezh, ne cheñch netra, sklaer eo bet ar mennozh emichañs, met ur wech c’hoazh, n’eus tamm tu ebet d’ar vrezhonegerien da vezañ a-du war implij o yezh. Ar pezh a zo mat, dre ma chom bev dre an implij, hag e vez tud o klask ober ganti; ar pezh a zo fall, dre ma ne oar ket an holl re vat penaos ober ganti e gwirionez. Soñj a zegas din eus istor ‘Nukleel nann trugarez‘ un nebeut bloavezhioù zo, a zo bet reizhet da ‘Nukleel n’am bo ket‘ da c’houde…

Emgleo Breiz annonce la création d’un point .bz

Hahaha, c’hoarzhet ‘m eus, anzav a ran.

Fent eo, evel-just, doare Le Gorafi pe The Onion, met a-wechoù en em lâran e vefe lod prest da vont ken pell evit difenn ur skritur aet da gozh pell ‘zo bremañ…

Kement hag ober ec’h adkasin da soñj d’an dud eo gwelloc’h ober gant ar berradur bzhg evit brezhoneg, kentoc’h eget bzg, grafemennoù disheñvel eo z ha zh gant gwir abeg… #bzhg

skriddael

Brest – Branle-bas de combat dans le monde très fermé des géants de l’édition en langue bretonne. Après la sortie éclatante du comics « Paotr Louarn » par Keit Vimp Bev, c’est au tour d’Emgleo Breiz de sortir l’artillerie lourde en officialisant la création d’un point .bz pour son site Internet. Une annonce qui a totalement pris les acteurs du monde de l’édition par surprise, tout comme les lecteurs. Reportage.

Alors que tout le monde avait les yeux rivés sur le comics « Paotr Louarn » édité par Keit Vimp Bev, c’est Emgleo Breiz qui a créé la surprise en annonçant la création d’un point .bz. La maison d’édition, jugé en perte de vitesse depuis plusieurs années, démontre une vitalité et une énergie qu’on ne lui connaissait plus. « Ils ont pris tout le monde par surprise, c’est un beau coup de poker » commente le directeur des éditions Keit Vimp Bev.

View original post 170 more words

Poellgomzioù

Marteze eo disheñvel ar bloavezhioù 2000 eus ar pezh a veze ijiniet pell ‘zo, ha dipitus sur a-walc’h war dachennoù zo (oc’h adsellout ouzh Blade Runner e oa an deiz all, e 2016 emañ sañset c’hoarvezout !), met war traoù all emeur en ur bed faltazius a-walc’h memestra, a zo deuet buan da cheñch, em lâren an deiz all.

O kuitaat ma labour e oan, da vont d’an ti-gar. Ne oa bilhed-tren ebet ganin c’hoazh, setu me neuze da brenañ unan gant arload an SNCF war ma foellgomz, ha gwiriañ kement hag ober ma oa dale gant an tren. Da Roazhon edon o vont, hag e-kerzh ar veaj e lennen ar c’heleier war lec’hienn Libé pa resevis ur postel mallus. Goude bezañ gwiriekaet un dra diwar ur fichennaoueg pellgarget em dropbox e respontis ken aes ha tra. Un endervezh karget a bellgomziñ e oa, war a seblant, peogwir e voen galvet diwezhatoc’h, ha me da respont (en trepas), pa ‘z ae an tren da 130 d’an eur, kudenn ebet.
Ma, nebeut a-raok erruout e Roazhon e oa diwezhat a-walc’h dija, ha naon em boa, evit lavar gwir (tremen 9e e oa), ha me da soñjal neuze e c’hellfen gourc’hemenn boued, dre ma n’em boa mui netra er gêr. Bip-bip-boup, Ur sell war arload ar STAR da c’houzout tro pet eur e oa ur bus en ti-gar ha pegoulz e vefen er gêr, un dro war hini an ti-bank da c’houzout ma oan bet gopret, un dro all war lec’hienn un ti-pizza nepell diouzh ma ranndi, ha graet an taol, gourc’hemennet ar pizza, paet en tren hag all, a vefe prest rik-rak pa dremenfen e-biou d’ar stal. Laouen da vezañ sur da zebriñ e c’hellis distreiñ d’ur c’hoari bennak da abuziñ ma amzer, hep soñjal ur mare pegen digredus e oa gellout bezañ kelaouet, kehentiñ dre skrid, dre vouezh, dre skeuden ha me oar, klask kement tra, paeañ didrabas, pep-tra diwar un draig bihan a-walc’h da zerc’hel em dorn.

An dazont, a lâran deoc’h, futura 3000.

War an tu all, evel-just, n’em eus bet da gomz gant den ebet evit ober darn vuiañ an traoù-se, ha tristik eo emichañ e vefe nebeutoc’h a zarempredoù etre an dud war ar pemdez, daoust ma vefe tu da lavar ivez eo ken aes ha biskoazh kehentiñ (betek regehentiñ a-wechoù sur ‘walc’h) : dec’h e oan o komz gant mignoned din er Stadoù Unanet hag e Breizh-Veur, dre bellgomz, digoust, dre ma oa dre internet. Piv en defe kredet e vefe ken aes ken buan ?

Pa welan neuze ar pezh a zo o tont, an Occulus Rift pe HoloLens Microsoft da skouer, e em c’houlennan penaos e vo ar bed a-benn 10 vloaz, 20 vloaz… Ha pegen faltazius e c’hello seblantout. D’am soñj e vo kalzik traoù o cheñch c’hoazh… Gant ma vo war an tu mat !

Hag ur gerig memestra evit ar brezhoneg, ret e vo d’ar yezh adpakout an dale spontus a zo ganti war an teknologiezhioù nevez-se. P’o deus an dud da zibab etre un doare buan hag aes hag unan hiroc’h e raint hini an aesañ kinnig, peuliesañ. Evit skrivañ un sms, da skouer, eo kalz aesoc’h ober gant un douchennaoueg a zivino ho kerioù (hag o reizho) kentoc’h eget skrivañ lizherenn dre lizherenn evel m’eo ret ober c’hoazh e brezhoneg (daoust ma vefe aesoc’h gant an arload c’hwerty, da skouer). Keit ma ne vo ket seurt traoù e brezhoneg (a zo anezho e yezhoù bihan all!) e vo aesoc’h mont e galleg evit ur bern tud, siwazh. N’eo ket aes broudañ an dud d’ober re a strivoù war ar pemdez…

En tu all

Ha te, en tu all d’ar mor,
Ez pleuñv, brug ha lanneg aour ;
Ha te, en tu all d’an nor
Didrouz, pinvidik ha paour,

Pinvik a gement zo bet,
Met paour pa n’out mui nemet
Adsked c’hoantoù disoñjet,
Damskleur ur bed aet da get

Tír na nÓg, ma yaouankiz,
Tir dir annev an amzer ;
Tir tredeog d’am frankiz,
Tir glann c’hoazh a zizesper

Tir tan, pa vezez garv,
Tour-tan, pa vezen kollet,
Dir ha tan, kadoù marv :
Mann ne van en ec’honded

Nemet koun, mojenn un hent,
Miled all er milendall,
Morgezeg hag erevent :
Rouaned kozh a wezhall ;

Un hent all dre an teñval
Davet al lann alaouret,
Dreist d’ar mor ha dreist d’ar Fall
Da heul hor c’hozh harozed ;

Piv a oa ouzh ma gervel ?
Ec’honder en ec’honded,
Ur c’hogito o sevel
Goulennoù heñvel bepred

Pe te en tu all d’ar mor,
Er bed all a fellfe din
Gwelet c’hoazh dre doull an nor ;
A-raok ma vo digor din ;
A-raok ma teuio ar fin

Tro-dro d’an treiñ ha d’e droiennoù

Un draig hepken, evit ar re a implij WP e brezhoneg : daoust ha gellout a rit lavar din e pelec’h e chom traoù hewel a-walc’h da dreiñ, pe fazioù euzhus ho peus merzet ? An deiziadoù a zo ur gudenn, gouzout a ran ; emaon o klask un diskoulm. Ar portugaleg a zo unan all (trugarez d’ar C’heekezig da vezañ aet d’ar foromoù da c’houlenn hiroc’h)

Ur 1200 bomm bennak a zo bet troet ganin abaoe ma ‘z on krog ‘barzh a-nevez, met diwar an 11639 (!) a chom e vefe kerkoulz din treiñ ar pep mallusañ da gentañ… Un dra memestra, traoù zo ne vint ket troet peogwir ez int liammet ouzh an tem, ha lod temoù n’eus ket tu o zreiñ. Amañ emañ listennad ar re a zo posubl din (ha deoc’h !) treiñ : http://translate.wordpress.com/projects/wpcom/themes . Ma n’emañ ket hoc’h hini e-barzh, tough luck… (ha ma hini n’emañ ket, haha !)

Setu setu, lavarit din ! Spi ‘m eus e vo WordPress un dave evit ar sevel blogoù e brezhoneg, ha laouen on o welet ez eus muioc’h-mui a dud hag a skolioù oc’h ober ganti.

10e53 g.m.

10e43 g.m.

Edo Beethoven gant eil luskad e seizhvet siñfonienn —allegretto— hogen ne gleve-hi mui ar sonerezh gant trouz an dour a strinke, klouar ha hoalus, war veg he bizied. Treiñ ar c’hog a reas war an tomm un disterig c’hoazh, ha mont er gibell, sarr he daoulagad ganti. Un devezh skuizhus e oa bet, ur wezh c’hoazh, ha mall a oa warni mont da ved ar c’housk. Redek a rae an dour war he dremm, a-hed he choug hag he c’hein, aezhenn o sevel tamm-ha-tamm er sal-dour re enk ha digempenn. N’he doa ket amzer d’ober war-dro an ti e gwirionez. N’he doa amzer evit hogos netra. Peurc’hlebiañ a reas he blev gwennaet. Ne glevas ket dornell an nor-dal o wigourat

10e45 g.m

Stlabez a oa en ti, levrioù war an daol, un urzhiataer damzigor war ar gourvez-vank, goloioù-lizher diroget ha lizhiri chomet dilenn, un asied ha loaioù lous war an daol-izel, e mesk teuliadoù ha tasadoù kafe aet yen pell a oa. Serriñ a reas-eñ an nor didrouz, prennañ, ha mont-tre e mesk an direnk. Ur bladenn a oa el lenner, hag ul laz-seniñ o vont gant e don. Mozart, sur a-walc’h, an doare traoù a vez selouet da dreveziñ bezañ desket. Ma, ne oa ket ur strollad soft-rock brein, d’an nebeutañ ; Hotel California, ma revr. War enaou e oa ar gouloù e pep-lec’h. Mont a reas goustadik ha didrouz betek ar gambr. Prop a-walc’h e seblante pep-tra bezañ aze, pleget mat al liñserioù ha renket an dilhad. Un dilhad-noz pleget a oa war ar c’holc’hed, o c’hortoz bezañ gwisket goude ar strinkadenn emichañs. Netra gwall zedennus. Ne oa roud ebet eus ur gwaz en ti.

10e46 g.m

Soavon a oa ganti leizh he blev, ur c’hwezh dous, evel ur goavenn-frouezh. Naon he doa. Ket naon da vat marteze. Ur c’hoant. C’hoant gwastilli. Marteze e chome un tamm tartezenn avaloù er yenerezh. E lakaat a rafe da dommañ, ha ledañ skorn-vanilhez warnañ. Netra gwelloc’h evit he lakaat da vousc’hoazhin. Gant ur c’hlak! trouzus e tivontas ar voutailhad soavon-korf. Ne oa ket kerkoulz ar c’hwezh gant hemañ, met ne rae forzh. A feur ma walc’he he c’horf e walc’he he spered. Re a draoù a oa ennañ, re a draoù lous ha teñval, re a c’houlennoù, re a dud kavet ganto respontoù fall. Sodien, emezo, loened gouez, eme lod all, boued ar groug, lod all c’hoazh. Ma vije bet eus ar boan a varv c’hoazh e vefe bet laouen tud zo. Hi avat a wele ur miltamm e kement den, diaes pe ziaesoc’h an diskoulm anezhañ. N’helled ket kemer un tamm da varn ar skeudenn a-bezh, ledentaladañ an dud. Ne oa ket deuet da vezañ bredvezegez evit barn. Diaes e c’helle bezañ koulskoude, bevañ bemdez gant kudennoù ar re all, gant o bed distumet pe zistum penn-da-benn ha— He dremm a riñsas trumm ha digeriñ he daoulagad. Un trouz he doa klevet ? Redek a rae an dour war he bruched, a save buan gant he anal ha talm herr he c’halon bremañ.

10e47 g.m

Wagner, marteze, a soñjas, re nerzhus e oa ar sonerezh evit Mozart, a-benn ar fin. Ne rae forzh, e gwirionez. Dastum a reas ul levr war an daol, D. L. Dobbert,  Halting the Sexual Predators Among Us: Preventing Attack, Rape, and Lust Homicide. Ne oa ket ur mailh war ar saozneg, met ne oa ket diaes kompren an dodenn. Mousc’hoarzhin a reas. Ne rafe an nimezell hunvreoù brav fenoz, gant seurt lennadennoù. En e lec’h e adlakaas al levr. E bouez a daolas war ar gourvez-vank ha digeriñ an urzhiataer-hezoug. Ne oa ger-tremen ebet, tut-tut-tut, ne oa ket fur, dimezell. Petra a c’hoarveze gant an nimezelled ne oant ket fur ? Sellet a reas eus ar posteloù diwezhañ. Mallus e oa unan. Aet e oa unan eus ar glañvien diwar-wel, war a seblante. Unan dañjerus, ouzhpenn-se. Tut-tut-tut, ne oa ket bet graet mat o labour gant tud zo. Peseurt kleñved a oa gantañ ? Ne oa ket bet skrivet er gemennadenn. Sur a-walc’h e oa e deuliad e lec’h bennak er stlabez. Tut-tut-tut, penaos adkavout an traoù ma ne vezont ket renket, dimezell ?

10e48 g.m

Ne gleve netra ken, ha ne grede ket lazhañ an dour, aon ganti ma vefe un dra bennak da vezañ klevet. Gant he dorn e flouras pleksiglas ar werenneg a oa a-hed ar gibell, da dennañ ar vurez diwarnañ. N’he sikourfe ket da glevet, hag evel ma kuzhe he c’horf d’an diavaez e kuzhe ar sal-dour dezhi. Soñjal a reas buan. Prennet e oa bet an nor ganti en ur zont-tre. Sur. Sur-mat. Pe get ? N’ouie mui. Seurt jestroù ken boutin ken ma vezont disoñjet ; ha ken pouezus koulskoude. Ne oa ket aonik, pell alese, ha ne oa ket o vevañ en ul lodenn dirapar eus kêr, met piv a ouie ? Soñjal a reas c’hoazh. Ne oa netra er sal dour dezhi d’en em zifenn. Ne oa netra en ti a-bezh, e gwirionez. Biskoazh ne oa bet plac’h an armoù. Piv a c’hellfe bezañ deuet-tre ?  Gouzout a rae mat dre he labour e vefe an dud tost a vefe feulz an eil gant egile peurvuiañ. An arall, an estrañjour dañjerus ne oa nemet un direizhder er stadennoù, stultenn an tu-dehou pellañ. Met ne oa den tost dezhi. Dorioù he doa sarret tamm-ha-tamm (hag hini he ranndi ? Daoust ha prennet e oa bet ?), ha kaset maez eus he buhez darn vuiañ ar re he doa anavezet. N’he doa ket amzer. Re a labour he doa, re a draoù da ober a oa pouezusoc’h eget bezañ eürus, evit ar mare. Penaos tennañ splet eus an amzer-vak pa c’helle sikour lod all dre labourat ? Perak e telfe hi tremen dreist hag a-raok ar re a c’helle sikour ? Troc’hañ berr a reas he soñjoù. Petra ober bremañ ? Redek a rae an dour warni c’hoazh, ha daoust d’ar wrez edo o krenañ.

10e49 g.m

Tostaat a reas eus ar sal dour, sachet gant trouz an dour o strinkañ ha frond an aezhenn domm. Diwall mat a rae na vale war al levrioù hag ar seier a oa war al leur, ar c’helaouennoù, ul lenner mp3. Ur souezhadenn a felle dezhañ bezañ. Mousc’hoarzhin a reas adarre. Daoust ha plijout a rae ar souezhadennoù dezhi ? “Surprise, motherfucker !”, ah, Dexter… Aet e oa an heuliad da fall e-kerzh ar bloavezhioù diwezhañ. Daoust ha klañv e oa eñ, doktor ? Daoust ha klañv e oa bred an holl vuntrerien, pa ‘z eo bet doare pennañ mab-den da vont gant o c’hudennoù ? Dasout ha klañv eo an deneliezh ? Ma ‘z eus bet eus un deneliezh. Den n’eo lies, doktor, war-bouez ar skizofreneg. Met ho micher eo.

10e50 g.m

Ne oa ke he hezoug ganti, na war vord ar gwalc’heris nag e sakod ar bragoù du a oa war ur gador nepell. Chomet e oa war an daol. Er-maez. Da c’hervel piv forzh penaos ? An archerien ? Peogwir he doa klevet un trouz, marteze ? Perak e oa o krenañ en he strinkadenn evit netra ? Netra. Sur a walc’h. He blev a riñsas ar buanañ ar gwellañ, ha troc’hañ trumm an dour. Didrouz. Ne oa na red avel na planchod da wigouriñ en ti. Ha ne gleve netra ouzhpenn. Hunanadiñ a reas. O vont gant ar filiped e oa, a dra sur. Na fentus. Re a wask warni, emichañs. Ret a boanioù. Stegn e oa he divskoazh evel funioù-dir ur vag. Ur serviedenn a lakaas warno ha tro d’he c’horf. Don ec’h analas ur wezh c’hoazh, ha dianalat pell. Sioulaat a rae tamm ha tamm, troet he c’hein ganti ouzh an nor damzigor. Ne oa netra er-maez. Ne oa den. N’he doa ket aon da gaout.

10e51 g.m

Ur sell a daolas dre ar faout gouloù. Ur serviedenn roz. Evel just. Pellaat a reas, kuit dezhi da dreiñ trumm ha d’e welet. Re abred e oa. Ne vefe ket ur souezhadenn ken m’he gwelfe a-raok dezhañ bezañ divizet. Aotreet. Ne vije ket fentus, neketa ? Pouezus e oa ar fent. Ur fentigell a anaveze: Petra zo hir, kalet, ha leun a wad ? Pennoù-bazh paotred Mari-Robin ! C’hac’hac’hac’ha ! Ne oa ket ken farsus ha lod all, met ne zalc’he ket soñj eus ar re a veze kontet dezhañ. Lod ne c’hoarzhent ket. Ne oa fent ebet ganto. E veilhoù-dorn a stardas. C’hoarzhin a rafe, hi. Un taol troad a skoas gant dor ar sal-dour. Souezhadenn, doktor.

10e52 g.m

Yudal a reas ha souzañ betek ar werenneg. Un den. Ur gwaz. Daoust hag anavezout a rae anezhañ ? En he sal-dour e oa. Piv ? Penaos ? Perak ? Sellet a reas en-dro dezhi, da glask un dra bennak. Forzh petra. En em zifenn.

Ur bistolenn a oa gantañ. Unan mod-kozh, gant un daboulin, c’hwec’h boled. Un draig vil, lous. Pounner. Sevel a reas anezhi hag he bukañ warni. Edo Beethoven o kregiñ gant ar Presto, trede luskad.

“Petra ‘fell deoc’h ? Piv oc’h c’hwi ?” emezi, o klask sioulaat. Ne seblante ket bezañ diwar zramm, na mezv. Tennañ a rae da unan bennak. Piv ? Ret e oa dezhi klask ampellaat e raktresoù. Forzh pe zoare raktresoù e vefe. Stardañ a reas he serviedenn.

Mousc’hoazhin a reas. “Pell zo e felle din ho kwelet en-dro, doktor.”

Ec’h anavezout a rae. Gwelet he doa bet anezhañ ur wezh dija. En ur servij all. Pehini ? Penaos e oa deuet betek amañ ?

“Ur souezhadenn a felle din ober deoc’h. Plijout a ra ar souezhadennoù deoc’h, ya ? Plijus o c’havit, ya ?”

Parañ a rae he selloù en he re. Ne oa ket dispourbellet e zaoulagad, ne seblante ket rambreal en ur bed all. Klañv e oa koulskoude. N’helle den ober seurt traoù diabeg. Fiziañs he doa e mab-den, setu perak e oa aet da bredvezeg, peogwir emañ ar mad stad orin an dud. Kement tra a c’hell distreiñ d’e orin. Kement-tra. “Perak ez eus un arm ganeoc’h ? Ur souezhadenn eo ivez ?” Goulennoù, lakaat anezhañ da gomz, arabat bezañ taer na tagus.

Sellout a reas ouzh an arm, e viz war ar bluenn anezhañ. “Ya, ya, ur souezhadenn, sellit !” Gwaskañ a reas war ar bluenn. PAW ! Bouzaret e voent o daou.

10e53 g.m.

Gervel an archerien. An ospital. Gervel unan bennak. Gwad a oa e pep-lec’h.

“Ne felle ket din ken, doktor. Ne felle ket din bezañ ma-unan.” Gwaskañ a reas war ar bluenn ur wezh ouzhpenn, ha mervel.

Soñj he doa. Diwask. Emzivad. Techet d’an emlazh. Lezet da vont tri miz a oa. Penaos en doa gallet kaout ur bistolenn ? Ha kavout anezhi ? Perak ? Diwezhatoc’h. Redek a reas da dapout he fellgomz. Digor edo hec’h urzhiataer, ar postel war ar skramm. Ur c’hlañvad a oa achapet kuit. Unan all. A-walc’h he doa bet gant unan an noz-se. Prennañ a reas an nor, ha gervel. Marv e oa, ne oa ket mall e gwirionez. Hogen piv a c’hortozfe ? Dour a oa war he dremm c’hoazh. Holen. Daeroù. Ne oa ket deuet eviti. Pe eviti hepken ? Dezhi da vezañ test ? An hini nemeti he doa e selaouet, marteze. An hini nemeti he defe soñj.

10e53, noz. Soñj he defe. Bemnoz.

C’hac’hac’ha !

Ladies & gentlemen, setu ar

Robinhoudeg !

Dre zegouezh-mik ez on erru war ar bajenn-se. O vousc’hoarzhin e oan ken-ha-ken betek barr ar pennad hervezon, an “hipotezenn fantastik” ! C’hoarzhet am eus leizh ma c’hof da 2e30 vintin, trugarez deoc’h, ao. Baxter !

Koun am eus bet eus “napenn freatikenn” ma yaouankiz, hag an anv-gwan robinhoudek “freatik” a lakaemp goude kement gallekadur d’ober goap, c’hac’ha ! (lod o devo soñj, sur on !)

Feed me (back)

Daoust ha bevañ a rez, te ivez, dre an trid
Dre ar santad, ar gor, ez kreizig, dre ar from,
Pa vez barnet, ‘soñj dit, da gorvo pe da skrid,
Pe genderc’h da awen ha pare da ezhomm,
Pa vez holl a glevez kanenn voemus an id ?
Daoust ha barc’het ‘vezez war wenojennoù kromm
Ne gasont da neblec’h mar ned eo da lec’hid
Ar spered war e yun, marnaoniet, an nozvomm
Ur vamm-Ankoù gadal, da zorn war he brennid ?
Ha mut-mik ar Muzezed en o muzoù plom
‘C’hortoz barn an arall, da vevañ, da vont kuit

Emvod

Pennoù-avel o c’hwezhañ kreñv
O barradoù diefedus
War an douar ha don en neñv
O oberoù hag o c’hoantoù

Ha komz ha komz, komzoù goullo
Dibreder pe bred en aner
Berr ar soñjoù pa vez ganto
Blaz ar c’hozh, c’hwezh louedet-kaer

Pe oad karantez an arc’hant ?
Re a dud difoutre amañ
Pa vez gwerzhet c’hoazh d’an amkant
Dazont hor yezh ken gwan bremañ

Hag an hevelep re bepred
O klask lakaat da dalvezout
O fizhoni ken digengred
O brammoù-spered didalvoud

Klevet am eus bet se ivez
Evel an holl bodet er sal
Perak c’hoazh klask gwerzhañ pa vez
Preñved e kalon an aval

Aluzen, aluzen ar paour
Setu petra a chom bremañ
Hag an teñzorioù, hag an aour ?
Mojenn Arzhur, pelec’h emañ ?

Nag haroz nag aerouant
Ne chom nemet an dud diglod
Sec’h o c’halon evel grouan
Pep hini o tifenn e lod

Betek ar re nevez zo kozh
Mirdi an hengounioù kollet
An alarc’h e ziwezhañ poz
War c’hreunvaen o fennoù kalet

Lod a fellfe dezho bodañ
An holl dud asambles, padal
E vezont-int ar re gentañ
O klemmichañ hag o krozal

Hag un nebeud re memestra
O soñjal a-raok digeriñ
O beg bras a-benn dislonkañ
Fallgeusteurenn o c’honeri

.

Me, imoret fall ? Me ? >_>

Levraoueg

Paper melen, sonioù na vezont klevet ken
Kalet evel greunvaen, don evel ar mor yen
An amzer en ec’hon e-touez al levrioù kozh
Da vouskomzoù laouen, da ganaouenn en noz
Poultrenn ar soñjoù kent ha gerioù dispredet
Ha pajennoù troet ha follennoù joget
O klask trumm en o mesk an awen, ar fulor
Didrouz, tamolodet e tommder an eñvor
Ha kreion war baper evel kan an imbourc’h
Kerdin, kouevr ar preder lezet gantañ e louc’h
Evel da vuzelloù war ma job, ma c’halon
O tarzhañ, laz-seniñ, e gensonioù eson
Kantadoù, miliadoù a vuhezioù dalc’het
An niver, an implij, ar preder disoñjet
Pe lazhet, pe foeltret pa vez dister bremañ
—n’hellan ankounac’haat da zremm— al levr-mañ
A c’halver d’an heol, d’ar gouloù pulluc’her
Eveldout d’am spered, un drouk-kelc’h kabestrer
Da wiriekaat buan lavarenn un hengoun
Da c’houzout ma oa gwir ha ma oa reizh ar c’houn
Ma oa mat da virout lod henskrivagnerien
Pa gouezh war ar paper takennoù an awen
Pa glaskan en aner ma asked er poull hesk
E skleur da zaoulagad, ar bed-holl en o mesk

Fenoz

Daoust ha distreiñ a ri fenoz ?
Daoust ha gellout a ri ? Penaos,
Pa vo bet freuzet c’hoazh ha c’hoazh
Da galon ha da groc’hen noazh ?

Distreiñ a rin pa ne vo den
Evit rebech d’ar bed bezañ
Evel ma teu, evel ma ya
El levenez hag en anken

Daoust ha chom a ri fenoz ?
Daoust ha digor e vo ar c’hloz ?
Pa vo bet beuzet adarre
Da zivjod gant an daeroù-se ?

Chom a rin-me pa ne vo mui
Da gondaoniñ hag evit barn
Pell diouzh ar fulor, an houarn
Nemet an arzoù hag ar spi

Daoust ha mont kuit a ri fenoz ?
Daoust ha kemm a ra ar boan gozh ?
Pa vo bet trec’h, ur wezh ouzhpenn
Ar ranngalon, ar yenijenn

Mont a rin kuit pa ne vo ken
Evit da c’henel ha lazhañ
Evit da azginivelañ
Ezhomm diouzhin, mabig an Den

Dit-te

Flouradennoù klouar anal ar bed e bleuñv
Dilezet ar gounnar hag he c’hrozal re greñv
Pa ne chom mui nemet eñvorenn da wennc’hoarzh,
Da vuzelloù-mouar, ar pradoù a stered
A sklêrijenn ar bed p’o farez war ar barzh;

C’hwezh ar bleunioù diwan hag ar geot troc’het
Frond ar gwez-pin, ar man ha parkad alaouret
Da vlev er gouloù-deiz, kurunenn priñsezig;
Daoust ma n’on ket rouan, na bet ganet er seiz
E rafen dit un neiz, â! kaerañ labousig;

Kanaouenn c’hlan an dour o redek tu pe du
Melezour da vouezh flour pa luskell en noz du
Ma dister a galon, ma ene reuzeudik
Ar puñs kuzh ha loudour ma veuzan en e zon
Ar poanioù hag an aon am distruj goustadik

.

Ah, ar beajoù tren, amzer evit skrivañ…

Sonerezh

Ur yezh evit an holl, an hollved emezo
Tra ma tason an notennoù, rikamanoù
E yenijenn an ilizoù, sol fa mi do
E tommder an toulloù-noz, glebor ar c’hluboù
E kambr ar stered, hini an amourouzed
En toull-barc’h serret hag en digorañ dezerzh
E richan ha kanaouenn drant al laboused
E pep-lec’h, e pep amzer, a led hag a serzh

Ur yezh evit an holl, an hollved emezi
Tra ma kan he mouezh splann em spered, em soñjoù
E yenijenn ma c’hounoù kuzh, la sol re mi
E tommder ma hunvreoù, glebor ma daeroù
E kambr ma ene, hini ma c’harantez hen
E toull-barc’h kloz ma c’halon, digorañ gouli
E diskan ar ganaouenn a glevan, hepken
E pep-lec’h, e pep amzer, pa vezan hepti

Ar bugel

Pa oa sklaer en o spered,
Pa ne oa douetañs ebet,
Pa oant sur en o fiziañs,
Digatar o c’houstiañs
E oa kaer ha nevez-flamm
Ur bed savet gant o mamm,
E oa bev ha birvidik
Ar bed savet gant Tadig

Bremañ, kresket ar bugel,
Dilezet abaoe pell
Marvailhoù ar yaouankiz
Marzhin, Arzhur ha Kêr Is,
E kavo c’hoazh koulskoude
Hunvreoù nevez bemdez,
E kavo da brederiañ
E daoulagad gwer Liza

Glav

Ar glav-pil a blij din-me
Pa gouez war kêr ha kêriz,
Da luskellat ur mare
Soñjoù an dud difetis

Gant ar glav-pil ez on sot
Pa gouez war an tiez kozh,
Pa guzh c’hwezhioù trenk ar stot
Pa walc’h kêr e-kerzh an noz,

Ar glav-pil a ra vad din
Pa sko, sko war ar werenn
Pa c’holo trouzioù difin
Ar gêr c’hris hag he c’hanenn

Ar glav-pil am laka drant
Pa glask tizhout en aner
Koubladoù pe merc’hed koant,
Klet dindan o disglavier

 

Emichañs n’eo ket re ziaes gouzout gant petra on bet awenet aze 😉

Amzer gollet

Kant bro kant giz, emezo din,
ha me ur bugel ;
Lod kaer, lod kriz, ha lod lirzhin
Pabor hag uvel

Ma mamm, ma zad, trugarez
deoc’h-c’hwi evit ma bezañ desket-mat
ha bezañ roet
Holl ho kalon, diere
Allas, na paour, na yen d’an emzivad,
An dilezet

Dre ar maezioù, dre ar c’herioù
ha me ur c’hrennard;
O kantreal , dieub a villoù
Skoliad ha deskard

Kelennerien, trugarez
deoc’h-c’hwi evit ma bezañ desket-mat
ha bezañ roet
Ho kouiziegezh, a-ratre
Allas, na paour, na kuñv an den dizesk,
Ar goapaet

Chopinadoù ha kaozioù hir,
ha me o vevañ
E meur a gêr, e meur a dir
C’hoarzhin ha leñvañ

Ma mignoned, trugarez
Deoc’h-c’hwi evit ma bezañ skoazellet
Ha bezañ roet
Ho levenez, ho pare
Allas, na paour, na klañv an digenvez
An disoñjet

Flouradennoù, daouarn mibin
ha me sorc’hennet
Gant daoulagad o vousc’hoarzhin
Karer ha karet

Ma dousig-koant, trugarez
deoc’h-c’hwi evit ma bezañ gouzañvet
ha bezañ roet
Ho karantez, hoc’h ene
Allas, na paour, na trist an dizimez
An doganet

Eñvorennoù don em spered
ha me koshaet
An dud, ar pezh am eus desket
Hiraezh, pasianted

Holl ac’hanoc’h, trugarez
deoc’h-c’hwi evit ma bezañ ambrouget
ha bezañ roet
Kement a ster d’am buhez
Allas, diouer a rit holl din bremañ
Pa ya da get

Skeudoù du hir er c’huzh-heol
ha me war Gornôg
O vont dilo war-du geol
yen an Tredeog

C’hwi am selaou, me ho ped
Gouezit bepred na pegen kaer ez eo
Bezañ bet roet
Frealz, skoazell, karantez
Allas, bevañ hepto n’eo nemet
Amzer gollet

 

War don ur werz savet evit ar bagad. Brav eo an ton, ha soñjet am eus e vefe dedennus skrivañ pozioù warnañ, ha he c’hanañ da vare Gouelioù Meur Kerne, perak ket.

Hir

Hir evel ar goañ yen, du ha Kerzu zoken
Pa vez ar bed e kañv, dibreder en anken
P’en em gav klañv an den, pa grizienn ha pa gren
En avel skourrroù skañv an disterañ gwezenn

Hir evel an noz kriz, pa ne chom war ho tro
Nemet soñjoù diaoz, tasmantoù an amzer
Direpoz war ho kiz, bourev taer an distro
Rak morse ne vez kloz ar c’hontoù a lezer

Hir evel an hirnez pa vez hi o c’hedal
En Diaes Hiraezh, hag ar bleiz o kontañ
D’al Loar e zevezh, pa vez eñ o yudal
Pa n’eus ken hi, roc’h kaezh, d’e selaou o kanañ

Hir evel hun o vont da guzhat diwar wel
Buhezioù-hont goullo, spi splann an amzer gent
Yaouankiz divergont, hunvreoù, broioù pell
“Me ‘vo Napoleon” eme an hini lent

Hir evel an dibenn, pa ne chom nemedoc’h
War zarenn ar pennti bet savet a-ratre
War gein ho koumoulenn, bet savet ganeoc’h
Pa oac’h daou c’hoazh a-benn lojañ ho karantez

Amzer da goll

Lezennoù, reolennoù strizh ;
Bevennoù war an hentoù-tizh ;
Tabutal gant ar sod, ar brizh ;
N’am eus ket amzer da goll

Plegañ gant an taolioù morzol ;
Ober van ‘vit plijout d’an holl ;
N’am eus ket me amzer da goll
Evit ho konerioù

Paotred o c’hoari brezelig ;
Gastaouerien ar Republik ;
’Fell ket dit lipat ar billig ?
N’am eus ket amzer da goll

C’hwi ar re a soñj gant ho c’halc’h ;
‘Re fell ket de’o ‘vefemp dizalc’h ;
Me am eus bet ouzhpenn ma gwalc’h
Eus holl ho konerioù

Kit da sutal, ne ran ket van
Eus ar pezh a soñjit, tudoù
Kit da sutal ; ‘keit ma kanan
E choman en ma hunvreoù,
En ur bed dieub a goneri,
Ur vro gaer n’eus ket diouti

En ur bed dieub a goneri
Soudard ebet, ur bed e peoc’h
Hep archer hag hep prefeti
Un hunvre pa lavaran deoc’h
En ur bed dieub a goneri,
Ur vro gaer n’eus ket diouti

.

Ur ganaouenn evit ar strollad a ganan ennañ, farsus eo kas an holl da sutal ur wezh ar mare, haha ! Eil derez, evel-just, hañ, n’it ket da vezañ feuket 😉